vrijdag 12 augustus 2011

Is dit boek een cd, een bioscoopfilm of een stoffer-en-blik?

Ook bij Uitgeverij Réunion stoeien we met de vraag hoe de toekomst van het papieren boek versus (of in combinatie met) het ebook eruit zal zien. Duidelijk is dat het (marktaandeel van het) ebook alleen maar in belang zal toenemen en ook wij gaan daarin mee. Réunion gaat meer titels ook als ebook uitgeven, en bovendien binnenkort zelfs titels alleen maar als ebook.

Voor iedereen is het een beetje koffiedik kijken over de mate waarin en hoe snel de verschuiving zal plaatsvinden, en dat geldt zeker ook voor ons als kleine uitgeverij. Volgens sommigen is de 'dode-bomenindustrie' tot spoedig uitsterven gedoemd, volgens anderen is het papieren boek een onwankelbaar baken van cultuur dat nooit zal verdwijnen.

Ik geloof zelf in elk geval in een heel sterke verschuiving naar ebooks, maar ik geloof ook dat het papieren boek zijn mogelijkheden en kansen behoudt.
Bij elke uitgeefbeslissing moet ik me ook voor de keuze ebook/papier gaan afvragen waar de titel bij aansluit. Wie zijn de beoogde lezers/kopers, wat zullen hun redenen zijn om het boek te kopen, hoe willen ze het lezen en hoeveel hebben zij er - hopelijk - voor over? (En natuurlijk: wat is mijn eigen budget en investeringsruimte.)

Het boek als cd-tje
De vergelijking met de muziekindustrie wordt veel gemaakt: in een korte tijd is de hele industrie op zijn kop gegaan; downloaden trok het tapijt weg onder de cd-verkoop van de platenmaatschappijen. Die zochten heel lang het antwoord in het fel bestrijden van de downloads, en tevergeefs. Het nieuwe model is: snel, eenvoudig downloaden voor een lage prijs.
Het idee is dat de boekenbranche deze zelfde gang te wachten staat en dat een slimme uitgever vooral mikt op makkelijk verkrijgbare, laaggeprijsde ebooks.
Ik denk dat de vergelijking opgaat voor boeken die lezers willen hebben voor de pure inhoud, de content (en dat zijn er dus heel veel): managementboeken, wetenschappelijke titels, maar ook heel veel bestsellers en romans zullen ebooks (moeten) worden. Direct, makkelijk en goedkoop beschikbaar en meteen te lezen.

Het boek als bioscoopfilm
Met de opkomst van de televisie (en later internet en het downloaden van films) voorspelden velen dat de bioscoopfilm nu ten dode was opgeschreven. Waarom zou je nog de deur uitgaan als je thuis ook alles kunt zien? Toch ga ik graag naar films die geven wat thuis kijken niet kan bieden, zoals de extra's van het reusachtige scherm en/of 3D-beleving.
Daarnaast richten ook de bioscopen zich steeds meer op hun onderscheidende vermogen: de zalen worden luxueuzer, de stoelen beter, je kunt vanuit je stoel hapjes en drankjes bestellen - kortom het avondje-uit-gevoel.
Papieren boeken die zich specifiek richten op de meerwaarde van print (fraaie vormgeving, mooie materialen, fotografie, art work) zullen voorlopig volgens mij zeker voldoende liefhebbers (kunnen) vinden en binden. Reisboeken (kaarten en fotografie); dichtbundels (gebonden, mooi papier, leeslintje); inspiratie-, mode- en kunstboeken... makkelijk te zien waar daar de voordelen van papier liggen. En ja, dat kan ook bij managementboeken en romans.
Op deze papieren boeken zal natuurlijk wel een pittiger prijsstickertje zitten.

Het boek als stoffer-en-blik
Stofzuigers zijn technologisch superieur, maar er zijn situaties waarin het oude stoffer-en-blik wint. Elke kampeerder heeft een stoffertje mee, maar slechts weinigen een stofzuiger. (Hoewel ik er geen eed meer op durf te doen sinds ik deze zomer een breedbeeld-tv in een tweepersoonstentje zag).
iPads, ereaders en de daarop te downloaden ebooks mogen hun onmiskenbare en grote voordelen hebben; het papieren boek kan daar één sterk punt tegenover zetten. Het is technologisch vrijwel onkwetsbaar.
Een papieren boek kan ik onder in mijn strandtas proppen, in het zand laten vallen, er zonnebrandcreme, koffie en zeewater op knoeien, en het doet het nog steeds. Ik durf het ook te laten liggen (in het zand) terwijl ik een duik in het water neem; weinig kapers op de kust die het daarop voorzien hebben. Volgens mij is dit een behoefte waarin het papieren boek ook nog wel een tijd zal voorzien.
De vergelijking gaat natuurlijk op een punt mank: stofzuigers zijn ook veel duurder dan stoffers-en-blikken, terwijl ebooks altijd goedkoper zijn dan de papieren editie (de aanschaf van de reader niet meegerekend).
Zulke 'meeneem'boeken moeten laaggeprijsd, maar niet per se kwalitatief hoogstaand zijn (ik neem wel pockets, maar geen dure kunstboeken mee naar het strand/de camping/de metro).

Natuurlijk zijn alle combinaties mogelijk: een ebook en een goedkope pocket; een luxe-editie in papier en een ebook met de enkele content.






























Geen opmerkingen: