De favoriete boeken van Mieke van Stigt

Mieke van Stigt is socioloog en pedagoog. Ze doet onderzoek, spreekt en schrijft over jeugd, onderwijs, gezin en opvoeding. Zo schrijft ze over ouderbetrokkenheid en school; jongeren en (de overstap naar) werk; jongeren en bijbaantjes; ambitie in de Nederlandse samenleving; de relatie tussen hooggevoeligheid en pesten; de obesitas-epidemie en de problemen van jongens in het onderwijs.

Mieke van Stigt: "Mijn favoriete genre is het zelfhulpboek. Die verslind ik per strekkende meter. Ik ben niet op zoek naar etiketjes of een stigma, maar naar aanknopingspunten voor inzicht en actie. De huidige tijd verlangt veel van het zelfsturende individu, maar niet alles in het leven is eigen keus of eigen verantwoordelijkheid."

"Niet alleen heeft iedereen zijn of haar beperkingen; we zijn door- en door sociaal. Wie we zijn wordt in hoge mate bepaald door onze afkomst en omgeving. En door het lot. De zelfhulpboeken bieden de troost van niet de enige zijn met deze vragen, en de aanknopingspunten voor eigen verantwoordelijkheid en initiatief. Mijn selectie bevat de boeken waaruit ik begrip, inzicht, troost of inspiratie vind. Dat inzicht beperkt zich niet tot mijn persoonlijkheid, maar strekt zich uit tot de relatie die ik heb tot de samenleving en de geschiedenis."

1. Vrouwen en Ambitie, van Anna Fels
Dit boek is echt een eye-opener voor me geweest. Het plaatst de levens en de (veelal innerlijke) strijd van vrouwen in een genadeloos maatschappelijk perspectief, waarbij duidelijk wordt hoe essentieel ambitie is voor je identiteit en welzijn. Tegelijk wordt duidelijk hoe moeilijk (en waarom!) het vrouwen wordt gemaakt om die ambitie vol te houden en om te zetten in een bijbehorende maatschappelijke positie.
Een must-read voor elke vrouw, zéker als ze denkt dat ze geen ambitie heeft! Ziehier ook het belang van het plaatsen van je persoonlijke omstandigheden in een maatschappelijk perspectief.

2. Een weeffout in onze sterren, van John Green
Prachtig boek over Hazel, een meisje van zestien jaar dat terminale kanker heeft. Door een nieuw medicijn dat onverwacht goed aanslaat, leeft ze nu al drie jaar in een soort niemandsland – tussen een gewoon tienerleven en de dood. Ze gaat niet meer naar school, maar volgt af en toe colleges en gaat soms naar een praatgroep voor kinderen met kanker. Daar ontmoet ze Augustus, een jongen die kanker heeft overleefd ten koste van één been.
Samen gaan ze op zoek naar de schrijver van hun lievelingsboek - dat midden in een zin ophoudt - om te weten hoe het eindigt. Een rauw en genadeloos eerlijk boek, waarin de hoofdpersoon zowel haar eigen emoties als die de mensen om haar heen, in een extreem moeilijke situatie zo eerlijk mogelijk probeert onder ogen te zien.

3. Koken met Sylvia Witteman
Haar columns zijn spits en weergaloos grappig,haar zinnen zijn lang, ingewikkeld en kloppen altijd! Haar recepten worden ingeleid met volstrekt niet ter zake doende maar messcherpe maatschappelijke of persoonlijke observaties.
Een heerlijke combinatie van humor, intelligentie en relativeringsvermogen. Voor het slapen gaan een paar recepten lezen en het leven is weer zoet en mooi. Je kunt de recepten ook maken trouwens, maar dat hoeft niet eens.

4. Reuzenschreden, van Barry Neil Kaufmann
Mijn eerste 'zelfhulpboek', dat ik rond mijn zeventiende voor het eerst las. Kaufmann beschrijft hoe hij met kinderen en jongeren praat die grote problemen hebben. Door niet te oordelen maar echt te luisteren en daarna vragen te stellen, helpt hij hen om af te rekenen met negatieve gedachten over zichzelf en hun toekomst. Soms ziet hij ook oorzaken die door de snelle oordelen van de omgeving gemist waren. Een indrukwekkend boek dat ik nog steeds graag aan vrienden cadeau doe. Helaas nu alleen tweedehands te vinden.

5. Watership Down van Richard Adams
Een prachtig boek om in te verdwijnen, over een groep konijnen die vlucht voor onbekend gevaar, op zoek naar een nieuwe, veilige plek om te wonen. Een rijk boek, met beschrijvingen van de mythologische verhalen die konijnen elkaar vertellen, waarin hun eigen ervaringen en die van de generaties vóór hen, dienen als leidraad voor nieuwe beslissingen. Ook de nieuwe samenlevingsproblemen waar ze voor komen te staan, zijn reëel en geloofwaardig. Het mooist zijn de karakters van de verschillende konijnen. En achteraf bezien het eerste boek dat zowel de lasten als de kracht en het reddende vermogen van hooggevoeligheid, in de persoon van Fiver, beschrijft.

6. Leven op stand, van Ileen Montijn
Boeiend en onderhoudend boek over het leven in de 'betere kringen' aan het begin van de vorige eeuw. Niet alleen was er sprake van expliciet standsbesef, maar ook had dit gevolgen voor de manier van leven, tot in de details. Het boek laat zien dat de sociale achtergrond waarin je geboren bent, grote gevolgen heeft voor je manier van leven en denken. Tegenwoordig is klassebewustzijn ondergronds gegaan. Het is er nog wel, maar mag niet meer uitgesproken of te expliciet geëtaleerd worden. De officiële doctrine is immers dat we allemaal gelijk zijn? Dit boek leert je oog te krijgen voor de finesses van standsverschillen en –bewustzijn. Het is er nog.


Meer boekentips ontdekken? Lees ook:
De favoriete boeken van Nicolette Loonen
De favoriete boeken van Susan Aretz
De favoriete boeken van Bianca den Outer
De favoriete boeken van Manoli Martin