maandag 28 juli 2008

What's in a name?




Marike Smilde, van Smilde Management en Mediation, maakte me vorige week op een interessant punt attent. Ze was vol lof over Vrouwen en Ambitie van Anna Fels, maar ze kapittelde mij over het woord 'meisjesnaam' in een passage over Hillary Clinton.

Dat hoort niet thuis in een boek over man/vrouw-verschillen en de verschillende wijze waarop in de maatschappij met mannen en vrouwen wordt omgegaan, stelt Marike. Het veronderstelt dat het gewoon is dat je als vrouw trouwt, en dan de naam van je man aanneemt. En we spreken immers ook niet over jongensnaam als we de achternaam van een man bedoelen?

Marike Smilde heeft gelijk. Ik vond het extra interessant, omdat het mij - een groot fan van de boodschap van het boek - tot op dat moment niet was opgevallen. En ik ken het boek van haver tot gort, en heb deze passage meermalen gelezen. Voor mij was het een kleine, maar mooie illustratie van een van de stellingen van het boek. De formele barrières voor vrouwen zijn (vrijwel) allemaal opgeheven, maar culturele, meer onzichtbare vooroordelen zijn nog springlevend.

Nu kun je zeggen: ach, wat maakt dat uit? Meisjesnaam, dat is nu eenmaal iets wat we vroeger zeiden, dat betekent verder niets. Moeten we ons niet druk maken over belangrijker zaken?

Maar toevallig was de meisjesnaam deze week ook in het nieuws. Een ambtenaar legde de Taalunie de vraag voor of zij een alternatief voor 'meisjesnaam' konden bedenken. Want het leidde tot vreemde situaties als een man op een formulier zijn 'meisjesnaam' moest invullen, bijvoorbeeld bij een huwelijk tussen twee mannen.

De Taalunie deed een voorstel voor een alternatief; de 'geboortenaam'. En koos dus, inderdaad, niet voor de logische tegenhanger 'jongensnaam'...

Inmiddels is er op de 'geboortenaam' ook kritiek gekomen: voor geadopteerde kinderen, of voor mensen die om andere redenen hun achternaam hebben veranderd, kan ook dit alternatief tot pijnlijke situaties leiden.

Dus ja, het betekent wél iets.

Ga ik nu 'meisjesnaam' veranderen in de tweede druk? Daarover volgende keer.

Foto: sxc.hu / andrew c.

Geen opmerkingen: